Zatrważające realia: Dlaczego nie oszczędzamy na przyszłą emeryturę?
autorem artykułu jest Marta Nowostawska
W efekcie liczba IKE zmniejszyła się w ciągu zaledwie sześciu miesięcy o 40 tysięcy ? oznacza to, że więcej osób zdecydowało się zlikwidować konto, niż otworzyć nowe.
Wobec wprowadzanej 10 lat temu reformy emerytalnej, rzadko udaÅ‚o siÄ™ usÅ‚yszeć gÅ‚osy krytyki – media, które uzyskiwaÅ‚y ogromne wpÅ‚ywy z reklam funduszy emerytalnych, nie byÅ‚y skÅ‚onne do krytykowania reformy i Å‚udziÅ‚y przyszÅ‚ych emerytów. Ubezpieczenia emerytalne miaÅ‚y być najlepszym rozwiÄ…zaniem. Niskie Å›wiadczenia wypÅ‚acane przez ZUS, rosnÄ…ca konsumpcja oraz przykÅ‚ad pÅ‚ynÄ…cy z paÅ„stw zachodnich miaÅ‚y przekonać Polaków do regularnego odkÅ‚adania Å›rodków na emeryturÄ™. W rzeczywistoÅ›ci jest zupeÅ‚nie inaczej. Mimo, że na IKE (w tzw. III filarze) Polacy mogÄ… odkÅ‚adać dodatkowe pieniÄ…dze na emeryturÄ™ już od niemal czterech lat, to od samego poczÄ…tku nie cieszyÅ‚y siÄ™ zbyt wielkim zainteresowaniem. Jednak tak źle jak obecnie jeszcze nie byÅ‚o.
Na IKE wpłacamy coraz mniej pieniędzy.
Niestety jest to fakt poparty konkretnymi liczbami. Zastanawiające jest jednak to, czy wyłącznie trwająca od niemal roku bessa na giełdzie zniechęca nas do oszczędzania. Czy naprawdę nie myślimy o swojej starości? Czy może jest jakiś inny powód tak słabego zainteresowania IKE? Nie mogę się jednak oprzeć wrażeniu, że być może nasze złe doświadczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych sprawiają, że nie wierzymy w sens oszczędzania na emeryturę. ZUS do którego przez całe swoje zawodowe życie zmuszani jesteśmy miesięcznie odprowadzać znaczną część swojego wynagrodzenia, nie gwarantuje godnej emerytalnej przyszłości. Obecnie odprowadzane przez nas składki przecież nie są małe, a jednak wypłacana z nich emerytura jest zaledwie ułamkiem pensji, do jakiej przez lata się przyzwyczailiśmy. Patrząc na wysokości wypłacanych dziś emerytur, oraz tendencję do obniżania tych świadczeń, trudno nie zauważyć, że jest to wyraz głębokiego kryzysu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz słabości systemu ?umowy pokoleniowej?.
Ile wytrzyma ZUS?
Spadek liczby osób objętych składką oznacza, że coraz mniej pracujących przypada na jednego emeryta i coraz mniej zarabiających utrzymuje jedną osobę pobierającą świadczenia emerytalne.
Sam ZUS przyznaje, że na wypÅ‚aty emerytur bÄ™dzie brakować każdego roku wiÄ™cej pieniÄ™dzy. Jednak najwiÄ™kszy kryzys czeka nas w latach 2025 – 2050. Wówczas budżet bÄ™dzie musiaÅ‚ znaleźć na dopÅ‚aty do emerytur nawet 100 miliardów zÅ‚otych, czyli 5 razy wiÄ™cej niż teraz. Efektem tego jest spadajÄ…cy przyrost naturalny i rosnÄ…ca liczby emerytów. Ponadto, coraz wiÄ™cej mÅ‚odych ludzi, którzy mogliby zasilać system emerytalny, wyjeżdża za granicÄ™. Jak wynika z danych z Głównego UrzÄ™du Statystycznego, Polaków bÄ™dzie coraz mniej – w 2050 roku bÄ™dzie nas tylko 30 milionów. W dodatku, bardzo niekorzystnie zmieni siÄ™ struktura wiekowa ? już w 2030 roku bÄ™dzie zaledwie dwóch pracujÄ…cych na jednego emeryta. Teraz jest ich czterech!
W praktyce ZUS od wielu lat jest instytucją deficytową i dofinansowywaną z budżetu państwa. Lekarstwem doraźnym miał być tzw. II filar, czyli OFE. Do funduszy emerytalnych jednak jest przekazywana skromna część składki ZUS, dokładnie 1/5. Stanowi to jakieś zabezpieczenie w razie ograniczenia roli ZUS, nie możemy się jednak spodziewać z tego źródła zbyt wysokich profitów (dodajmy do tego opóźnienia ZUS w przelewaniu nawet tej części składek!). Ponadto nasze oszczędności w funduszach emerytalnych w ciągu ostatniego roku spadły średnio o ponad 12% i najprawdopodobniej pierwszy raz w historii OFE zamkną rok na minusie. Mimo kiepskich wyników fundusze emerytalne ani myślą obniżyć wysokie opłaty, które co miesiąc pobierają od swoich klientów. Wyższe opłaty i prowizje pobierane przez OFE oznaczają niższą emeryturę. Tak więc trwająca bessa może spowodować zmniejszenie zasobów OFE, co w konsekwencji wpłynie na wysokość wypłacanych świadczeń. Ponadto jak twierdzą analitycy ulokowanie ponad 95% środków w Polsce stanowi dość duże zagrożenie dla stabilności systemu. Efekt jest jeden ? nie liczmy na godziwą emeryturę z ZUS ani z OFE.
SkÄ…d tak niewielkie zainteresowanie III filarem?
Czy naprawdę nie mamy potrzeby oszczędzania na przyszłą emeryturę? Polacy są przekonani, że nie opłaca się dodatkowo oszczędzać, bo i tak emerytura będzie co najmniej tak samo wysoka jak nasze ostatnie wynagrodzenie. Nic bardziej mylnego. Prognozuje się, że emerytura z ZUS-u i otwartych funduszy emerytalnych (czyli I i II filaru) dla 65-letniego mężczyzny nie przekroczy 60% jego ostatniej pensji. Kobiety mogą dostać jeszcze mniej. O ile dzisiaj 16% polskiego społeczeństwa jest w tzw. wieku poprodukcyjnym, to w 2030 roku będzie to już 30%, ponieważ na emeryturę przejdą roczniki wyżu demograficznego. Będzie skutkowało to wzrostem wydatków budżetowych na świadczenia emerytalne i zdrowotne o 120 mld zł. Żeby zatem zebrać wystarczające środki w budżecie, należałoby podnieść podatki w naszym kraju o 50%, co jest z punktu widzenia gospodarczego i społecznego niemożliwe.
W najgorszej sytuacji sÄ… jednak osoby prowadzÄ…ce wÅ‚asnÄ… dziaÅ‚alność gospodarczÄ…, które w obecnej chwili opÅ‚acajÄ… skÅ‚adki ZUS w wysokoÅ›ci niemal 800 zÅ‚ miesiÄ™cznie. Nie ma wÄ…tpliwoÅ›ci, że PrzedsiÄ™biorcy nie powinni liczyć na emerytury z powszechnego systemu ubezpieczeÅ„ wiÄ™ksze niż minimalne. Zauważa siÄ™ jednak, że PrzedsiÄ™biorcy coraz częściej szukajÄ… rozwiÄ…zaÅ„, umożliwiajÄ…cych przeznaczenie części skÅ‚adek, które musieliby wpÅ‚acać do ZUS-u na indywidualne oszczÄ™dnoÅ›ci emerytalne ? głównie poprzez optymalizacjÄ™ skÅ‚adek ZUS. Polega ona przede wszystkim na wykorzystaniu zbiegu do ubezpieczenia spoÅ‚ecznego z tytuÅ‚u dodatkowego zatrudnienia PrzedsiÄ™biorcy. To rozwiÄ…zanie gwarantuje PrzedsiÄ™biorcy uzyskanie dodatkowego źródÅ‚a dochodu, z którego Pracodawca już odprowadza skÅ‚adki spoÅ‚eczne. Nadal pozostaje skÅ‚adka na ubezpieczenie zdrowotne – 205,87 zÅ‚. RozwiÄ…zanie takie proponuje m.in. portal www.maly-zus.pl oferujÄ…cy PrzedsiÄ™biorcom rozwiÄ…zania optymalizacji kosztów prowadzenia dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej.
Zacznijmy mądrze oszczędzać nie licząc na państwowe świadczenia emerytalne.
Należy jednoznacznie przyznać – każda forma dobrowolnego oszczÄ™dzania na emeryturÄ™ jest dobra. Warto gromadzić oszczÄ™dnoÅ›ci systematycznie, szczególnie z myÅ›lÄ… o czekajÄ…cej wszystkich emeryturze. O to jaki bÄ™dzie poziom życia po zakoÅ„czeniu pracy zadecydujÄ… nie tylko Å›wiadczenia z dwóch obowiÄ…zkowych filarów, lecz także dodatkowe dochody, o które każdy musi niestety zadbać sam. To, czy ktoÅ› bÄ™dzie oszczÄ™dzaÅ‚ w ramach IKE, planu oszczÄ™dnoÅ›ciowego, gromadzenia pieniÄ™dzy na lokatach, a nawet poprzez inwestycje we wÅ‚asne PrzedsiÄ™biorstwa nie ma już znaczenia. Dużo ważniejsza od wyboru Å›rodków jest decyzja, aby takie oszczÄ™dzanie rozpocząć. Trzeba powiedzieć wprost, że Å›wiadczenie z dwóch obowiÄ…zkowych filarów emerytalnych, czyli z ZUS i OFE, nie wystarczy na dostatniÄ… jesieÅ„ życia.
—
emerytura, emerytura Przedsiębiorców, oszczędzanie na emeryturę, IKE, składki ZUS, praca nakładcza, optymalizacja kosztów, działalność gospodarcza, niewypłacalność ZUS, wysokość emerytury
Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl
