Pomalowanie dachów budynków na biaÅ‚o lub pokrycie ich odblaskowÄ… powÅ‚okÄ… może siÄ™ przyczynić do schÅ‚odzenia temperatury w dużych, gÄ™sto zaludnionych miastach o ponad 1°C. BiaÅ‚e dachy sÄ… pod tym wzglÄ™dem skuteczniejsze nawet niż pokryte roÅ›linnoÅ›ciÄ… zielone dachy czy panele sÅ‚oneczne – pokazaÅ‚o badanie przeprowadzone w Londynie przez naukowców z UCL. – Pomalowanie dachu na biaÅ‚o jest bardzo tanie i proste, nie trzeba niczego zmieniać w strukturze budynku – wskazuje gÅ‚ówny autor badania, dr Oscar Brousse z UCL Bartlett School Environment, Energy & Resources.
Jak podaje Climate-ADAPT, w Europie prawie 3/4 populacji mieszka na obszarach miejskich. Dane z raportu „Innowacyjne miasta”, opracowanego przez ThinkCo i serwis Otodom, pokazujÄ… z kolei, że prawie 60 proc. miast liczÄ…cych ok. 300 tys. mieszkaÅ„ców jest obecnie narażonych na klÄ™ski żywioÅ‚owe takie jak susze czy powodzie. Duże oÅ›rodki, gdzie wystÄ™puje wszechobecna betonoza, sÄ… szczególnie narażone na skutki zmian klimatu i to wÅ‚aÅ›nie w nich kumuluje siÄ™ szereg zwiÄ…zanych z tym zjawisk, jak np. zanieczyszczenie powietrza czy niedobór powierzchni biologicznie czynnych, które zapewniaÅ‚yby odpowiedniÄ… retencjÄ™ wód opadowych i schÅ‚adzaÅ‚y temperaturÄ™. Powszechne jest także zjawisko tzw. miejskich wysp ciepÅ‚a, które polega na wystÄ™powaniu w mieÅ›cie temperatury wyższej niż na otaczajÄ…cych je terenach lub nawet w parkach, co może prowadzić do wiÄ™kszego dyskomfortu i Å›miertelnoÅ›ci mieszkaÅ„ców podczas upaÅ‚ów. Wszystko to powoduje, że latem, w temperaturach siÄ™gajÄ…cych już nierzadko 40°C, miasta muszÄ… szukać ochÅ‚ody. To obecnie jeden z priorytetów planistów i architektów.
– Z powodu zmian klimatu temperatury rosnÄ…, w zwiÄ…zku z czym mamy coraz wiÄ™cej fal upaÅ‚ów w caÅ‚ej Europie, również w Londynie. Dlatego przyjrzeliÅ›my siÄ™ różnym rodzajom interwencji, które miasta mogÅ‚yby podjąć w celu obniżenia temperatur w Å›rodowisku miejskim – mówi agencji Newseria Biznes dr Oscar Brousse, badacz z University College London.
Naukowcy z UCL wykorzystali trójwymiarowy model Londynu, żeby sprawdzić, jaki wpÅ‚yw termiczny na miejski klimat majÄ… różne metody schÅ‚adzania przestrzeni, takie jak malowane na biaÅ‚o tzw. chÅ‚odne dachy, pokryte roÅ›linnoÅ›ciÄ… zielone dachy, ale też panele sÅ‚oneczne, sadzenie roÅ›linnoÅ›ci na poziomie gruntu i zwykÅ‚a klimatyzacja.
– Do badania wybraliÅ›my dwa najgorÄ™tsze dni w Londynie, które mieliÅ›my latem 2018 roku. To byÅ‚o w przeciÄ™tnym ujÄ™ciu najgorÄ™tsze lato w caÅ‚ej Wielkiej Brytanii – mówi ekspert. – Na podstawie naszego modelu odkryliÅ›my, że to wÅ‚aÅ›nie tzw. chÅ‚odne czy też biaÅ‚e dachy najlepiej nadajÄ… siÄ™ do obniżenia temperatur w Londynie. W tym aspekcie wygrywajÄ… z innymi metodami.
Badanie, którego wyniki zostaÅ‚y niedawno opublikowane w czasopiÅ›mie „Geophysical Research Letters”, pokazaÅ‚o, że to tzw. chÅ‚odne dachy, pomalowane na biaÅ‚o lub pokryte odblaskowÄ… powÅ‚okÄ…, w najwiÄ™kszym stopniu przyczyniajÄ… siÄ™ do schÅ‚odzenia wysokich temperatur. Gdyby zostaÅ‚y szeroko zastosowane na budynkach mieszkalnych i komercyjnych w caÅ‚ym Londynie, mogÅ‚yby obniżyć temperaturÄ™ zewnÄ™trznÄ… w caÅ‚ym mieÅ›cie Å›rednio o okoÅ‚o 1,2°C, a w niektórych lokalizacjach nawet o 2°C. Inne systemy, takie jak ekstensywna roÅ›linność na poziomie ulic lub panele sÅ‚oneczne, zapewniÅ‚yby dużo mniejszy efekt chÅ‚odzenia netto – Å›rednio tylko ok. 0,3°C w caÅ‚ym Londynie.
Tak zwane chÅ‚odne dachy – dziÄ™ki temu, że odbijajÄ… Å›wiatÅ‚o, zamiast je pochÅ‚aniać – majÄ… też innÄ…, dużą zaletÄ™: chÅ‚odzÄ… nie tylko zewnÄ™trzne Å›rodowisko miejskie, ale i wnÄ™trza budynków.
– Nawet w przypadku domów jednorodzinnych umieszczenie biaÅ‚ej warstwy dosyć znaczÄ…co obniża temperaturÄ™ w Å›rodku. DziÄ™ki temu unikamy dodatkowych kosztów energii i klimatyzacji – mówi ekspert z UCL Bartlett School Environment, Energy & Resources. – JednÄ… z najwiÄ™kszych zalet tej metody jest również to, że można jÄ… dość Å‚atwo zastosować na obszarze caÅ‚ego miasta. Pomalowanie dachów na biaÅ‚o jest tanie i proste, nie trzeba niczego zmieniać w strukturze budynku. Z drugiej strony trzeba rozważyć, czy udaÅ‚oby siÄ™ utrzymać parametry odbijania Å›wiatÅ‚a sÅ‚onecznego na dÅ‚uższÄ… metÄ™, bo wiemy, że takie dachy siÄ™ brudzÄ…, szczególnie w Å›rodowisku miejskim, gdzie sÄ… pyÅ‚y i emituje siÄ™ dużo zanieczyszczeÅ„ powietrza.
Autor badania podkreÅ›la jednak, że – choć miejska zieleÅ„ i pokryte roÅ›linnoÅ›ciÄ… tzw. zielone dachy zapewniajÄ… dużo mniejszy efekt chÅ‚odzenia – to jednak oferujÄ… szereg innych korzyÅ›ci m.in. w postaci retencjonowania wody, utrzymywania bioróżnorodnoÅ›ci, zapewniania siedlisk dla zwierzÄ…t i owadów oraz walorów estetycznych dla mieszkaÅ„ców miast, którzy odczuwajÄ… potrzebÄ™ bliższego kontaktu z naturÄ….
– Zielone dachy również obniżajÄ… temperaturÄ™ w ciÄ…gu dnia i to dość znaczÄ…co, bo przeciÄ™tnie o okoÅ‚o 0,5°C. JednoczeÅ›nie z naszego modelu wynika, że w nocy ponownie podgrzewajÄ… miasto o tÄ™ samÄ… wartość. To oznacza, że przeciÄ™tnie nie dochodzi do obniżenia temperatury. Natomiast wciąż mamy dziÄ™ki temu chÅ‚odniejsze otoczenie w najgorÄ™tszym momencie dnia – a wiÄ™c wtedy, kiedy ludzie szczególnie cierpiÄ… i duszÄ… siÄ™ na zewnÄ…trz. Dlatego można argumentować, że warto wybierać tzw. zielone dachy ze wzglÄ™du na te dodatkowe korzyÅ›ci, ale miasta same muszÄ… zadecydować, jakie metody walki z upaÅ‚ami chcÄ… wdrożyć – mówi dr Oscar Brousse.
Również stosowanie paneli sÅ‚onecznych ma swoje zalety – odpowiednio duża produkcja energii ze sÅ‚oÅ„ca mogÅ‚aby zasilać klimatyzacjÄ™ niezbÄ™dnÄ… do chÅ‚odzenia wnÄ™trza budynku. To jednak rozwiÄ…zanie kosztowne.
