– Kobiecy futbol znajduje siÄ™ w punkcie zwrotnym, dlatego konieczne jest strategiczne podejÅ›cie do tematu, żeby wykorzystać tÄ™ dynamikÄ™ – wskazaÅ‚ PZPN w opublikowanej na poczÄ…tku lutego „Strategii piÅ‚ki nożnej kobiet w Polsce na lata 2022–2026”. WÅ›ród jej zaÅ‚ożeÅ„ jest m.in. podwojenie w ciÄ…gu trzech lat liczby zawodniczek, trenerek i sÄ™dzi zaangażowanych w piÅ‚kÄ™ nożnÄ…. – Kobieca piÅ‚ka nożna w Europie i na Å›wiecie stale siÄ™ rozwija – zauważa Grzegorz Stefanowicz, dyrektor Departamentu PiÅ‚karstwa Kobiecego w PZPN. ZwiÄ…zek stara siÄ™ o organizacjÄ™ mistrzostw Europy w kobiecej piÅ‚ce w 2025 roku. Decyzja UEFA w tej sprawie powinna zapaść już w kwietniu.
WedÅ‚ug danych UEFA w Europie jest obecnie ok. 144 mln kibiców kobiecej piÅ‚ki nożnej, ale do 2033 roku ta liczba ma siÄ™ podwoić i siÄ™gnąć już 328 mln osób. W tym samym czasie komercyjna wartość tej dyscypliny ma wzrosnąć aż szeÅ›ciokrotnie, do poziomu 686 mln euro, przy czym wartość sponsoringu klubowego – do 295 mln euro (raport „The business case for women’s football”).
– W Polsce mamy już prawie 26 tys. zawodniczek, sześć poziomów rozgrywkowych, a rosnÄ…ca rola kobiet w sporcie, zaangażowanie trenerek, sÄ™dzi i dziaÅ‚aczek przekÅ‚ada siÄ™ na ogromny potencjaÅ‚ – mówi agencji Newseria Biznes Grzegorz Stefanowicz podczas SportBiz Summit.
Ten potencjaÅ‚ odzwierciedla m.in. odsetek Polek zainteresowanych wydarzeniami piÅ‚karskimi, wynoszÄ…cy 65 proc., podczas gdy europejska Å›rednia jest o prawie poÅ‚owÄ™ niższa (36 proc.). Z danych PZPN wynika też, że w Polsce ponad 25 tys. zawodniczek uczestniczy w rozgrywkach piÅ‚karskich (co stanowi znaczÄ…cy wzrost z 3 tys. piÅ‚karek jeszcze w 2013 roku), a mecze piÅ‚ki nożnej sÄ™dziuje ok. 500 Polek (wzrost ze 180 w 2013 roku). ZwiÄ…zek odnotowuje, że 12 z nich wzięło udziaÅ‚ w realizowanym od sezonu 2022/2023 Programie CORE dla sÄ™dzi i asystentek, przygotowujÄ…cym do prowadzenia meczów w najwyższej klasie rozgrywkowej. Od 2019 roku w strukturach PZPN jest też czterech skautów makroregionalnych, zajmujÄ…cych siÄ™ wyłącznie piÅ‚kÄ… nożnÄ… dziewczÄ…t.
– Od lat podejmujemy szereg inicjatyw wspierajÄ…cych kobiecÄ… piÅ‚kÄ™. ZostaÅ‚y wprowadzone projekty takie jak chociażby wsparcie finansowe dedykowane klubom i program ubezpieczeÅ„ zdrowotnych dla zawodniczek, które równolegle do meczów klubowych i treningów majÄ… również ochronÄ™ na zgrupowaniach reprezentacji. UruchomiliÅ›my też program premiowania klubów kobiecych za udziaÅ‚ ich zawodniczek w zgrupowaniach reprezentacji Polski. ZnaczÄ…co wzrosÅ‚y również nagrody finansowe w rozgrywkach Ekstraligi oraz Pucharu Polski kobiet – wylicza dyrektor Departamentu PiÅ‚karstwa Kobiecego w PZPN.
Od sezonu 2019/2020 łączna pula nagród dla uczestników Pucharu Polski kobiet wynosi 1 mln zÅ‚, przy czym zwyciÄ™ski klub otrzymuje 400 tys. zÅ‚. WczeÅ›niej ta nagroda byÅ‚a ponad 10-krotnie niższa i wynosiÅ‚a 35 tys. zÅ‚.
– Zainteresowanie kobiecÄ… piÅ‚kÄ… też jest w Polsce coraz wiÄ™ksze. Od sezonu 2020/2021 transmitowane sÄ… mecze najwyższej klasy rozgrywkowej – Ekstraligi Kobiet. Tak siÄ™ zÅ‚ożyÅ‚o, że w tym sezonie w poÅ‚owie edycji pozyskaliÅ›my sponsora tytularnego dla rozgrywek Ekstraligi, I Ligi Kobiet oraz Pucharu Polski kobiet, które teraz bÄ™dÄ… nazywaÅ‚y siÄ™ odpowiednio Orlen Ekstraliga, Orlen I Liga i Orlen Puchar Polski Kobiet – podkreÅ›la dyrektor Departamentu PiÅ‚karstwa Kobiecego w PZPN.
W marcu 2020 roku mecz reprezentacji Polski kobiet z MoÅ‚dawiÄ… obejrzaÅ‚o przed telewizorami blisko 400 tys. widzów. To jednak wciąż dość znikomy odsetek w porównaniu z wielomilionowÄ… widowniÄ…, którÄ… gromadzÄ… mecze mÄ™skiej reprezentacji.
– ObserwowaÅ‚em wiele meczów na żywo i przed telewizorem i te dziewczÄ™ta naprawdÄ™ zostawiajÄ… na boisku tyle zaangażowania, że to jest godne podziwu. Smutno patrzeć, jak one muszÄ… walczyć o to, żeby ich wysiÅ‚ek byÅ‚ doceniony na miarÄ™ mÄ™skiej piÅ‚ki – mówi Grzegorz Stefanowicz.
To efekt wielu barier, wÅ›ród których jest m.in. ograniczony dostÄ™p do podmiotów sportowych oferujÄ…cych treningi dla dziewczÄ…t, szczególnie w mniejszych miastach i na wsiach. Na lekcjach wychowania fizycznego w piÅ‚kÄ™ nożnÄ… nadal czÄ™sto grajÄ… tylko chÅ‚opcy. Z danych przytaczanych przez PZPN wynika, że tylko 7 proc. polskich piÅ‚karek zaczęło grać w szkole lub na lekcjach wychowania fizycznego, a zainteresowanie wÅ›ród dziewczynek jest duże. Åšwiadczy o tym chociażby fakt, że stanowiÄ… one poÅ‚owÄ™ uczestników finaÅ‚u ogólnopolskiego turnieju piÅ‚karskiego „Z podwórka na stadion o puchar Tymbarku”.
Na profesjonalnym poziomie problemem sÄ… z kolei niewystarczajÄ…ce wynagrodzenia, przez które konieczne jest łączenie aktywnoÅ›ci w roli zawodniczki, trenerki czy sÄ™dzi z innÄ… pracÄ… zawodowÄ…. To utrudnia kobietom peÅ‚ne zaangażowanie siÄ™ w ten sport i traktowanie go jako zawodu, nawet jeÅ›li znajdujÄ… siÄ™ wÅ›ród najzdolniejszych w Polsce.
Kolejnym ograniczeniem jest postrzeganie piÅ‚ki nożnej jako sportu nie dla kobiet. 39 proc. piÅ‚karek uważa stereotyp, że „dziewczyny nie powinny grać w piÅ‚kÄ™, bo to mÄ™ski sport” za najwiÄ™kszÄ… istniejÄ…cÄ… barierÄ™ w rozwoju tej dyscypliny wÅ›ród paÅ„. W efekcie dziewczyny i kobiety zaangażowane w futbol spotykajÄ… siÄ™ z różnymi przejawami dyskryminacji ze wzglÄ™du na pÅ‚eć, a ich szkolenie czÄ™sto nie jest dostosowane do ich potrzeb oraz możliwoÅ›ci. Niska jest też widoczność tej dyscypliny w przestrzeni publicznej – mecze kobiecych drużyn sÄ… sporadycznie omawiane w mediach i nie majÄ… takiej oprawy i rangi jak mÄ™ska piÅ‚ka, a na trybunach stadionów, na których grajÄ… kobiety, wciąż bywa niewielu kibiców.
– Z perspektywy czysto biznesowej jest niestety ogromna różnica miÄ™dzy piÅ‚kÄ… nożna kobiet i mężczyzn. Ona wynika tylko z faktu, że wciąż istnieje pewna bariera spoÅ‚eczna w kwestii tego, czy te dziewczyny aby na pewno grajÄ… na takim poziomie. Ale zwróćmy uwagÄ™, że nikt nie dyskutuje specjalnie o poziomie siatkówki czy koszykówki kobiet versus mężczyzn, tak samo jest w tenisie kobiet i mężczyzn – mówi Grzegorz Stefanowicz.
PZPN opublikowaÅ‚ na poczÄ…tku lutego br. pierwszÄ… w historii strategiÄ™ w caÅ‚oÅ›ci poÅ›wiÄ™conÄ… piÅ‚ce nożnej kobiet, której celem jest m.in. wyeliminowanie barier utrudniajÄ…cych jej rozwój i popularyzacjÄ™. Dokument jest efektem 11-miesiÄ™cznych analiz, badaÅ„ jakoÅ›ciowych i iloÅ›ciowych, warsztatów i konsultacji z udziaÅ‚em osób reprezentujÄ…cych różne grupy interesariuszy piÅ‚karskiej spoÅ‚ecznoÅ›ci. UwzglÄ™dnia też informacje zwrotne od piÅ‚karek (amatorek i profesjonalistek), Å›rodowiska trenerskiego i sÄ™dziowskiego oraz osób reprezentujÄ…cych szkóÅ‚ki piÅ‚karskie i kluby.
– Ta strategia jest dowodem wsparcia, uznania piÅ‚ki nożnej kobiet przez caÅ‚y PZPN – zapewnia dyrektor Departamentu PiÅ‚karstwa Kobiecego w PZPN. – WczeÅ›niej opublikowaliÅ›my strategiÄ™ caÅ‚ego zwiÄ…zku na lata 2020–2025, której jednym z czterech filarów jest wÅ‚aÅ›nie piÅ‚ka nożna kobiet. Ale uznaliÅ›my, że to jest za maÅ‚o, że trzeba podjąć jeszcze szereg innych, dodatkowych dziaÅ‚aÅ„, żeby wyeksponować wysiÅ‚ek kobiet i dziewczÄ…t na miarÄ™ ich potrzeb i marzeÅ„. Bo one majÄ… te same marzenia co mężczyźni, jeÅ›li chodzi o grÄ™ w piÅ‚kÄ™ nożnÄ….
„Strategia piÅ‚ki nożnej kobiet w Polsce na lata 2022–2026” wyznacza dość ambitne cele i kierunki rozwoju kobiecego futbolu. WÅ›ród jej zaÅ‚ożeÅ„ jest m.in. podwojenie do 2026 roku liczby zawodniczek, trenerek i sÄ™dzi zaangażowanych w piÅ‚kÄ™ nożnÄ…, a także włączanie dziewczynek do piÅ‚ki nożnej już na etapie szkoÅ‚y podstawowej oraz zwiÄ™kszenie dostÄ™pnoÅ›ci infrastruktury, szkóÅ‚ek piÅ‚karskich i klubów.
W tym celu zwiÄ…zek zamierza zainicjować caÅ‚y szereg nowych projektów, takich jak m.in.: stworzenie mapy ze szkóÅ‚kami i klubami z ofertÄ… piÅ‚karskÄ… dla dziewczÄ…t i kobiet, organizacjÄ™ bezpÅ‚atnych festiwali piÅ‚karskich oraz edukacjÄ™ nauczycieli, trenerów i rodziców, zwiÄ™kszenie nakÅ‚adów finansowych – np. poprzez program grantowy dla Wojewódzkich ZwiÄ…zków PiÅ‚ki Nożnej na realizacjÄ™ wÅ‚asnych projektów w obszarze piÅ‚ki nożnej kobiet, podwojenie nagród finansowych za zdobycie mistrzostwa Polski kobiet oraz drugiego i trzeciego miejsca w najwyższej lidze oraz zwiÄ™kszone inwestycje w regionalnÄ… piÅ‚kÄ™ nożnÄ… w mÅ‚odszych kategoriach wiekowych. Kobiety pracujÄ…ce w piÅ‚ce nożnej w Polsce bÄ™dÄ… mogÅ‚y skorzystać z warsztatów rozwojowych z elementami mentoringu i networkingu. Wzrosnąć ma również liczba osób odpowiedzialnych w PZPN za skauting w piÅ‚ce nożnej kobiet oraz za promocjÄ™ i komunikacjÄ™ kobiecego futbolu.
– W kobiecej piÅ‚ce bardzo dużo siÄ™ zmieniÅ‚o i caÅ‚y czas siÄ™ zmienia. Kraje Europy Zachodniej pokazujÄ…, że zostaÅ‚ zrobiony ogromy krok do przodu i to nie podlega dyskusji. Komercjalizacja i możliwoÅ›ci sponsorskie sÄ… dużo wiÄ™ksze. Ale najwiÄ™ksze zmiany zajdÄ… wtedy, kiedy kluby mÄ™skie zacznÄ… Å›wiadomie otwierać sekcje kobiece – to jest warunek konieczny, jeÅ›li chodzi o dalszy rozwój tej dyscypliny – mówi Grzegorz Stefanowicz.
Polski ZwiÄ…zek PiÅ‚ki Nożnej oficjalnie zgÅ‚osiÅ‚ w ubiegÅ‚ym roku kandydaturÄ™ do organizacji mistrzostw Europy kobiet, zaplanowanych na 2025 rok. W turnieju finaÅ‚owym weźmie udziaÅ‚ 16 drużyn, które rozegrajÄ… w sumie 31 spotkaÅ„ (24 mecze grupowe, cztery ćwierćfinaÅ‚y, dwa póÅ‚finaÅ‚y oraz finaÅ‚). Decyzja Komitetu Wykonawczego UEFA o wyborze gospodarza ma zapaść w kwietniu 2023 roku.
