– Nie wystarczy jednorazowy gest czy inicjatywa. To musi być podjÄ™cie dialogu, być może też przygotowanie nowej umowy bilateralnej, nowego traktatu polsko-niemieckiego, który regulowaÅ‚by wszystkie obszary, które wynikaÅ‚y ze skutków II wojny Å›wiatowej – mówi Arkadiusz Mularczyk, poseÅ‚ do Parlamentu Europejskiego z PiS-u. PodkreÅ›la, że proces ten nie bÄ™dzie Å‚atwy, bo wymaga konsekwencji i stanowczoÅ›ci, ale widzi szansÄ™ w prezydenturze Karola Nawrockiego, który już zadeklarowaÅ‚ kontynuacjÄ™ staraÅ„ w tym zakresie. Zdaniem europosÅ‚a wsparciem w polsko-niemieckim dialogu może być administracja Donalda Trumpa.
– Deklaracja prezydenta Nawrockiego jest bardzo ważna dla sprawy reparacji. Åšwiadczy o tym, że temat bÄ™dzie kontynuowany i myÅ›lÄ™, że sÅ‚owa, które prezydent Nawrocki skierowaÅ‚ do polskiej opinii publicznej, sÄ… również sÅ‚yszalne w Niemczech. Zarówno niemiecka klasa polityczna, jak i nowa administracja ma Å›wiadomość, że to jest temat, który bÄ™dzie bardzo wysoko na agendzie rozmów politycznych polsko-niemieckich – mówi agencji Newseria Arkadiusz Mularczyk. – Polskie spoÅ‚eczeÅ„stwo w zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci popiera temat reparacji i odszkodowaÅ„ od Niemiec, wedÅ‚ug wielu sondaży to jest ponad 65 proc. i absolutnie kamieÅ„ tymczasowy nie rozwiÄ…zuje problemu relacji polsko-niemieckich w zakresie historycznych rozliczeÅ„.
KamieÅ„ tymczasowy to niedawno odsÅ‚oniÄ™ty w Berlinie „KamieÅ„ PamiÄ™ci dla Polski 1939–1945”, który ma upamiÄ™tniać ofiary II wojny Å›wiatowej w Polsce. Ta inicjatywa spotkaÅ‚a siÄ™ z dużą krytykÄ… u części polityków i w mediach, przez wiele z nich okreÅ›lona jako nieadekwatna i historycznie niegodna.
– Oczekujemy, i myÅ›lÄ™, że to bÄ™dzie gÅ‚ówny cel polityki prezydenta Nawrockiego, żeby zachÄ™cić Niemców do podjÄ™cia dialogu w tej sprawie, dlatego że tu nie wystarczy jednorazowy gest, nie wystarczy stworzenie jakiejÅ› jednorazowej inicjatywy, to musi być podjÄ™cie dialogu, być może też przygotowanie nowej umowy bilateralnej, nowego traktatu polsko-niemieckiego, który by regulowaÅ‚ te wszystkie obszary, które wynikaÅ‚y ze skutków II wojny Å›wiatowej. Mówimy tu zarówno o kwestii reparacji, odszkodowaÅ„, jak również zadośćuczynienia dla rodzin ofiar, ale również kwestii restytucji, zwrotu skradzionych dóbr kultury, dzieÅ‚ sztuki – wymienia europoseÅ‚ PiS. – Jest to wiÄ™c potężny obszar zagadnieÅ„ i tematów, których nie sposób rozwiÄ…zać jednym gestem, pomnikiem czy jakÄ…Å› formÄ… jednorazowej wypÅ‚aty, to musi być bardzo poważny dialog, który zakoÅ„czy siÄ™ podpisaniem po prostu traktatu polsko-niemieckiego.
EuroposeÅ‚ liczy na wsparcie administracji Donalda Trumpa w tym zakresie, który ma silne poparcie Å›rodowisk żydowskich zarówno w USA, jak i w Izraelu.
– Izrael przez dekady walczyÅ‚ o reparacje od Niemiec o zadośćuczynienie. OczywiÅ›cie miaÅ‚y na to wpÅ‚yw Å›rodowiska żydowskie w Stanach Zjednoczonych i szereg organizacji, które bardzo mocno wspieraÅ‚y te roszczenia w administracji amerykaÅ„skiej, w Kongresie – mówi Arkadiusz Mularczyk. – Wydaje mi siÄ™, że dzisiaj jest potencjalne pole i klimat do rozmów z administracjÄ… amerykaÅ„skÄ…, ale również ze Å›rodowiskami żydowskimi na ten temat. Tak że myÅ›lÄ™, że jest to pewien proces, który po prostu musi być kontynuowany.
Polityk podkreÅ›la, że proces ten nie bÄ™dzie szybki i Å‚atwy, dlatego jeÅ›li ma siÄ™ zakoÅ„czyć sukcesem, musi być prowadzony w sposób ciÄ…gÅ‚y i systematyczny. Pierwszym krokiem byÅ‚o przygotowanie raportu na ten temat, nad którym w latach 2017–2022 pracowali eksperci różnych dyscyplin wiedzy i parlamentarny ZespóÅ‚ ds. oszacowania wysokoÅ›ci odszkodowaÅ„ należnych Polsce od Niemiec za szkody wyrzÄ…dzone w trakcie II wojny Å›wiatowej. Wynika z niego, że straty wojenne Polski po zsumowaniu wszystkich wartoÅ›ci czÄ…stkowych, w tym m.in. strat osobowych, materialnych, w zakresie dóbr kultury i sztuki, bankowoÅ›ci, ubezpieczeniach, wyniosÅ‚y 6 bln 220 mld 609 mln zÅ‚. Ponadto w latach 1939–1945 w wyniku dziaÅ‚aÅ„ Niemiec Polska straciÅ‚a ponad 5,2 mln obywateli. Ponad 2,1 mln zostaÅ‚o wywiezionych do niewolniczej pracy, gdzie łącznie przepracowali 4 881 000 lat. Wartość ich niezapÅ‚aconej pracy oszacowano na 250 dol. brutto za jeden miesiÄ…c pracy każdego robotnika przymusowego. Raport wykazaÅ‚ również ogromne straty polskiej inteligencji. WÅ›ród dentystów straty osobowe wyniosÅ‚y blisko 70 proc., wÅ›ród prawników – ponad 55 proc., 40 proc. wÅ›ród lekarzy i 20 proc. wÅ›ród nauczycieli akademickich.
W 2022 roku raport zostaÅ‚ przekazany niemieckiemu koordynatorowi ds. wspóÅ‚pracy z PolskÄ… oraz niemieckiemu wiceministrowi spraw zagranicznych. 14 wrzeÅ›nia 2022 roku Sejm RP przyjÄ…Å‚ uchwałę wzywajÄ…cÄ… rzÄ…d do wystÄ…pienia o odszkodowanie za szkody wojenne wyrzÄ…dzone przez Niemcy w czasie II wojny Å›wiatowej. WezwaÅ‚ rzÄ…d niemiecki do „jednoznacznego przyjÄ™cia odpowiedzialnoÅ›ci politycznej, historycznej, prawnej i finansowej” za wszystkie konsekwencje, jakie poniosÅ‚a Polska i jej obywatele w wyniku decyzji III Rzeszy o rozpÄ™taniu II wojny Å›wiatowej. Rezolucja zostaÅ‚a przyjÄ™ta praktycznie jednogÅ‚oÅ›nie przez wszystkie partie zasiadajÄ…ce w parlamencie.
– W ciÄ…gu ostatnich kilku lat pokazaliÅ›my, że jesteÅ›my konsekwentni. Po pierwsze, przygotowaliÅ›my raport o stratach wojennych, czyli rachunek za wojnÄ™, nad którym prace trwajÄ… niemal pięć lat. NastÄ™pnie wysÅ‚aliÅ›my notÄ™ dyplomatycznÄ… do rzÄ…du Niemiec, podjÄ™liÅ›my szereg uchwaÅ‚, uchwałę Sejmu, uchwałę Rady Ministrów, również na forum miÄ™dzynarodowym temat ten jest podnoszony – mówi europoseÅ‚ PiS. – Po stronie niemieckiej musi powstać przekonanie, że to jest problem, do którego trzeba podejść w sposób poważny. On nie zniknie z agendy, nie rozpÅ‚ynie siÄ™, bo polskie spoÅ‚eczeÅ„stwo domaga siÄ™ tych rozliczeÅ„ i klasa polityczna w Polsce bÄ™dzie ten temat podnosiÅ‚a konsekwentnie i systematycznie. Tak że jestem przekonany, że przy pewnej systematyce i konsekwencji w naszym dziaÅ‚aniu może w ciÄ…gu najbliższych piÄ™ciu lat, a może dekady, Niemcy bÄ™dÄ… zmuszone usiąść do stoÅ‚u i ten temat z PolskÄ… rozwiÄ…zać.
PodkreÅ›la jednak, że obecny rzÄ…d w obszarze polityki historycznej i relacji z Niemcami wywiesiÅ‚ „białą flagÄ™”. Oskarża też rzÄ…d i niektórych jego przedstawicieli o realizacjÄ™ niemieckich interesów.
– Niemcy w ciÄ…gu ostatniego 1,5 roku na tym kierunku byÅ‚y bardzo aktywne poprzez politykÄ™ kadrowÄ…, ale to siÄ™ koÅ„czy, mam nadziejÄ™, niebawem. ZwyciÄ™stwo Karola Nawrockiego pokazaÅ‚o, że nie ma na to akceptacji spoÅ‚ecznej – uważa Arkadiusz Mularczyk.
