Nawet 40 proc. kontroli prowadzonych bezpoÅ›rednio w gospodarstwie rolnym udaje siÄ™ uniknąć dziÄ™ki systemowi monitorowania obszarów wiejskich, wykorzystujÄ…cemu dane satelitarne z programu Copernicus – podaje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pozwala to na dużo sprawniejszÄ… obsÅ‚ugÄ™ i realizacjÄ™ wniosków o wsparcie z programów realizowanych przez ARiMR. Dane satelitarne sÄ… również podstawÄ… innowacji opracowywanych dla rolnictwa. Wciąż jednak niewielu rolników w Polsce je wdraża. Jak wynika z raportu NCBR, jednÄ… z barier jest niedostateczny dostÄ™p do szerokopasmowych łączy na wsi.
ARiMR wykorzystuje dane satelitarne pochodzÄ…ce z programu Copernicus do budowy automatycznego systemu monitorowania obszaru (AMS).
– To tak naprawdÄ™ zastÄ™puje tradycyjne kontrole na miejscu, które majÄ… na celu potwierdzenie realizacji zobowiÄ…zaÅ„ przez naszych rolników systemem monitorowania obszaru polegajÄ…cego na wykorzystaniu ogólnie dostÄ™pnych danych satelitarnych i potwierdzeniu dokÅ‚adnie tych samych rzeczy, które miaÅ‚yby miejsce podczas tradycyjnej kontroli na miejscu – informuje w rozmowie z agencjÄ… Newseria Innowacje StanisÅ‚aw Sas, dyrektor Departamentu Bazy Referencyjnej i Kontroli Terenowych w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
GÅ‚ównym celem systemu jest prowadzenie bieżącego monitoringu, który pozwala identyfikować praktyki rolnicze realizowane przez beneficjentów, i weryfikowanie, czy speÅ‚niajÄ… one wymogi zwiÄ…zane z programami pomocowymi kierowanymi do rolników.
– System bazuje na zobrazowaniach satelitarnych, na podstawie których budowane sÄ… konkretne wskaźniki roÅ›linne, pozwalajÄ…ce stwierdzić, czy na danym obszarze, a naszym gÅ‚ównym obszarem zainteresowania pozostajÄ… dziaÅ‚ki rolne, prowadzona jest dziaÅ‚alność rolnicza, czy sÄ… zachowane praktyki rolnicze w odpowiednim czasie i czy te deklaracje rolników, które dotyczÄ… uprawy poszczególnych roÅ›lin, tak naprawdÄ™ majÄ… miejsce w tym zadanym czasie – wyjaÅ›nia ekspert ARiMR.
Z informacji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, że wykorzystanie danych satelitarnych i zastÄ…pienie nimi tradycyjnych kontroli na miejscu w co najmniej 40 proc. przypadków pozwala uniknąć wysyÅ‚ania do gospodarstwa zespoÅ‚u kontrolnego. To przeÅ‚oży siÄ™ na skrócenie czasu realizacji czynnoÅ›ci kontrolnych, zatem korzyÅ›ci odczujÄ… również rolnicy, ponieważ usprawnienie systemu kontroli pozwala na szybszÄ… realizacjÄ™ pÅ‚atnoÅ›ci z tytuÅ‚u dopÅ‚at. Wdrożenie AMS to także możliwość wczesnego ostrzegania rolników o możliwoÅ›ci niespeÅ‚nienia wszystkich zobowiÄ…zaÅ„.
– Dane pochodzÄ…ce z programu Copernicus, w szczególnoÅ›ci z konstelacji satelitów Sentinel-1 i Sentinel-2, majÄ… dostÄ™pność czasowÄ…, która pozwala co kilka albo kilkanaÅ›cie dni obserwować ten sam wyrywek terenu. Poziom monitorowania obejmuje dużą skalÄ™ obszaru, w tym o charakterze rolniczym, który może być badany w skali caÅ‚ego roku. Mamy wiÄ™c możliwość monitorowania prowadzenia dziaÅ‚alnoÅ›ci rolniczej przez caÅ‚y rok – mówi StanisÅ‚aw Sas.
Agencja planuje zwiÄ™kszać możliwoÅ›ci wykorzystania danych z programu Copernicus i objąć takÄ… analizÄ… kolejnych uprawianych gatunków roÅ›linnych. Obecnie kontrolowanych jest kilkadziesiÄ…t z ponad 460 gatunków.
– Ze wzglÄ™du na fakt, że dostÄ™pność danych satelitarnych wciąż roÅ›nie, zwiÄ™ksza siÄ™ ich rozdzielczość terenowa, bÄ™dzie możliwość rozszerzenia katalogu roÅ›lin, które bÄ™dÄ… identyfikowalne. Chcemy też wykorzystać dane satelitarne do automatycznej identyfikacji i klasyfikacji obiektów, które tak naprawdÄ™ nie sÄ… rolnicze i nie wchodzÄ… w pÅ‚atnoÅ›ci rolnicze. To np. budynki, budowle, rzeki, jeziora, drogi, które sÄ… wyłączane z pÅ‚atnoÅ›ci rolniczych, a muszÄ… stanowić jednolitÄ… informacjÄ™ również dla rolnika, dla których obszarów należy siÄ™ pÅ‚atność, a z których musi być wyłączony – dodaje ekspert z ARiMR.
Tymczasem wykorzystywanie danych satelitarnych w rolnictwie leży nie tylko w obszarze zainteresowaÅ„ paÅ„stwowych agencji, ale też naukowców, innowatorów i samych rolników. Jak czytamy w raporcie Rolnictwo 4.0, opublikowanym przez Narodowe Centrum BadaÅ„ i Rozwoju, jednÄ… z najbardziej rozpoznawalnych innowacji wprowadzanych przez polskie firmy jest seria nanosatelitów Åšwiatowid i KRAKsat, wyprodukowanych przez firmÄ™ SatRev. Åšwiatowid może być zastosowany do teledetekcji, wykorzystywanej w rolnictwie precyzyjnym. Co istotne malejÄ…ce koszty umieszczenia satelity na orbicie oraz postÄ™p w dziedzinie budowy nanosatelitów obniżajÄ… próg wejÅ›cia na ten rynek dla mniejszych firm.
Eksperci NCBR wskazujÄ… na szereg barier zwiÄ…zanych z wdrażaniem innowacji w polskim rolnictwie. JednÄ… z nich jest niski poziom kompetencji cyfrowych rolników, ale także stosunkowo niska dostÄ™pność staÅ‚ych sieci internetowych o bardzo dużej przepustowoÅ›ci na obszarach wiejskich. Wykorzystanie danych satelitarnych, analiza dużych zbiorów danych (Big Data) oraz automatyzacja procesów prac prowadzonych w gospodarstwach rolnych wymaga staÅ‚ego i stabilnego połączenia internetowego, a tymczasem na obszarach wiejskich zasiÄ™g łączy FTTP jest na dość niskim poziomie na tle wiÄ™kszoÅ›ci krajów europejskich, choć na tym polu nastÄ™puje już znaczÄ…ca poprawa. W 2020 roku dostÄ™p do tej technologii miaÅ‚o jedynie 24,1 proc. wiejskich gospodarstw domowych, ale w 2021 roku – już 32,6 proc.
